‘We willen leerlingen leren hun verantwoordelijkheid te nemen’
Dirk Dreschler is locatiedirecteur en onderwijskundig leider van GBS de Fakkel te Almelo. “Omdat we wilden verduurzamen hadden we al contact met onze stichting, De Oosthoek, om naar mogelijkheden te kijken. Hierbij heb ik mijn wensen aangegeven, niet alleen zonnepanelen, ledverlichting en een educatief scherm in het pand, maar ook een programma voor de leerlingen om actief te leren over duurzaamheid. We leven in een weggooicultuur en we merken bij de leerlingen dat ze minder zorgvuldig omgaan met alle (werk)materialen en spullen in de school. Ik vind het daarom belangrijk dat leerlingen leren hun verantwoordelijkheid te nemen.
In Slim Opgewekt vonden wij dé partij die aan al onze wensen voldeed. Tijdens een overleg maakte iemand een opmerking dat het mooi zou zijn als de zonnepanelen in kruisvorm gelegd konden worden. Slim Opgewekt ging hiermee aan de slag en legde het voorstel neer, we waren meteen enthousiast en zijn erg blij met hoe mooi dit heeft uitgepakt.”
Bewustmakingsprogramma voor de leerlingen
Het Wattsons Lab is een bewustmakingsprogramma, ontwikkeld door Slim Opgewekt om leerlingen op een speelse en actieve wijze over duurzaamheid te leren. Dreschler legt verder uit: “Het lab heeft drie weken in onze school gestaan en de kinderen en leraren waren heel erg enthousiast. Ik zag via de mail vragen voorbijkomen wanneer het lab vrij zou zijn zodat een andere groep er gebruik van kon maken. Het lab maakte ook een onderlinge discussie los omdat 1 opdracht de indruk wekt dat de hoogte van stikstof in de lucht vooral aan de landbouw te wijten is. Hierdoor ontstonden er in de lerarenkamer boeiende dialogen.
De finale is inmiddels geweest en het lab is weg, maar dit betekent niet dat we niet blijven werken aan het bewustmaken van duurzaamheid bij leerlingen en leerkrachten. In het curriculum ‘thematisch werken’ staat het aanbod verwerkt waarin de kinderen blijvend bewust worden gemaakt voor de zorg van de aarde. Het is ook maatschappelijk een groot onderwerp en dus geen optie om er niet mee bezig te zijn. We hebben bijvoorbeeld bij het kerstdiner gevraagd de kinderen zelf een bord, bestek en beker mee te laten nemen in plaats van gebruik te maken van plastic bordjes, bekers en bestek. Leerlingen en ouders reageerden hier zeer goed op en werkten enthousiast mee.”
Bewustmaking ook dankzij het Kidsteam
De school wil de bewustmaking bij de kinderen niet alleen blijvend onder de aandacht brengen, de kinderen zijn er zelf ook druk mee bezig, onder andere in het kidsteam van de Fakkel. Dreschler vervolgt: “We hebben uit zowel groep 7 als groep 8 twee leerlingen geselecteerd waar ik één keer in de 6 tot 8 weken een vergadering mee heb. We zijn afgelopen jaar samen twee keer de klassen rondgegaan om te vragen wat er op school speelt. Bijvoorbeeld, op het plein hebben we een groene speelheuvel en het kidsteam irriteerde zich aan de kinderen die de plantjes en bosjes stuk maakten omdat ze er doorheen liepen, in plaats van over de paden. Het kidsteam heeft gevraagd of er hekjes neergezet konden worden zodat iedereen gedwongen wordt om over het pad te lopen. Dit onderwerp is ook in de klassen besproken en het kidsteam vroeg aan iedereen om hier goed op te letten. Een ander voorbeeld is dat het kidsteam zich nu inzet voor het scheiden van afval. Want als kinderen elkaar hierop aanspreken dan werkt het veel krachtiger dan dat een leraar of ik dat doe. Met de bovenbouw doen we ook mee met de grote schoonmaakactie in de buurt en dit zullen we in de toekomst ook blijven doen.”
Toekomstplannen voor de Fakkel
Dreschler vertelt over de toekomstplannen van de school: “Onze plannen staan nog open, maar we hebben wel ideeën over wat we nog zouden willen. We willen heel graag van het gas af, er staan hier nu drie grote ketels. Maar helaas betekent dit grote investeringen voor ingrijpende maatregelen die we als school niet op kunnen brengen. Daarnaast lopen we bijvoorbeeld ook tegen een probleem aan met afval scheiden. De gemeente wil het afval niet gescheiden ophalen waardoor GFT en restafval uiteindelijk toch in dezelfde container terecht komen.”
De eerste duurzame stappen zijn gezet
Als laatste vertelt Dreschler nog een leuke anekdote over hoe de kinderen denken over energie: “Het kidsteam heeft in de klassen aangegeven dat als de klas het lokaal verlaat dat de lampen allemaal uitmoeten, één van de leerlingen stak de vinger op en vroeg: ‘Maar dat snap ik niet?’ Het antwoord luidde: ‘Ja, want anders verbruiken we stroom.’ De leerling met de vinger omhoog zei: ‘Maar we hebben nu toch zonnepanelen?’ Een vraag waar het kidsteam helaas ook niet meteen antwoord op wist te geven. We zitten dus absoluut nog niet in de ‘perfecte’ wereld maar we zetten stappen en blijven eraan werken.”